หากตื่นเช้ามาพร้อมอาการปวดเมื่อยแก้ม ปวดขมับ หรือรู้สึกเสียวฟันจี๊ด ๆ ทั้ง ๆ ที่แปรงฟันดี? อาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณว่าคุณกำลังเผชิญกับภาวะนอนกัดฟัน (Bruxism) โดยไม่รู้ตัว ซึ่งเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยและส่งผลเสียต่อสุขภาพฟันมากกว่าที่คิด บทความนี้ Teeth Talk Dental Clinic ได้รวบรวม อาการ สาเหตุ สัญญาณเตือน และวิธีป้องกันก่อนที่ปัญหาจะบานปลาย
สัญญาณเตือนอาการนอนกัดฟัน
คุณอาจไม่รู้ตัวเลยว่ากำลังกัดฟันขณะหลับ แต่ร่างกายมักจะส่งสัญญาณเตือนเหล่านี้ออกมาให้เรารู้:
- ตื่นนอนตอนเช้าแล้วรู้สึกปวดตึง หรือเมื่อยบริเวณแก้ม หน้าหู หรือข้อต่อขากรรไกร
- ปวดศีรษะตื้อ ๆ โดยไม่ทราบสาเหตุ โดยเฉพาะหลังตื่นนอน
- มีอาการเสียวฟันเมื่อดื่มของร้อนหรือเย็น เนื่องจากฟันสึกกร่อน
- คนที่นอนด้วยทักว่าได้ยินเสียงคุณขบเน้นฟัน หรือกัดฟันเสียงดัง
- รู้สึกว่าฟันสั้นลง ฟันบิ่น หรือมีรอยแตกเล็ก ๆ ที่ผิวฟัน
- อ้าปากได้ไม่เต็มที่ หรือมีเสียง “คลิก” ที่ข้อต่อขากรรไกร
- พบรอยหยักที่ขอบลิ้น หรือมีแผลที่กระพุ้งแก้มด้านใน
รับสิทธิ์พิเศษและคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ ปรึกษาฟรี!
นอนกัดฟันเกิดจากสาเหตุอะไรได้บ้าง?
สาเหตุของการนอนกัดฟันนั้นยังไม่แน่ชัด แต่ส่วนใหญ่มีความเชื่อมโยงกับปัจจัย ดังนี้:
- ความเครียดและความวิตกกังวล : เป็นสาเหตุอันดับต้น ๆ ที่พบบ่อย เมื่อเครียด ร่างกายจะแสดงออกผ่านการเกร็งของกล้ามเนื้อ รวมถึงกล้ามเนื้อบดเคี้ยว
- ปัญหาการสบฟัน : ฟันเรียงตัวไม่เหมาะสม ฟันซ้อนเก หรือมีวัสดุอุดฟัน/ครอบฟันที่สูงหรือต่ำเกินไป อาจกระตุ้นให้เกิดการบดเคี้ยวที่ผิดปกติ
- พฤติกรรมการใช้ชีวิต : การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์, คาเฟอีน (ชา กาแฟ), และการสูบบุหรี่ ล้วนเป็นสารกระตุ้นที่เพิ่มโอกาสการนอนกัดฟัน
- ปัญหาการนอนหลับ : มักพบร่วมกับภาวะผิดปกติอื่น ๆ เช่น การนอนกรน หรือภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Sleep Apnea)
- ผลข้างเคียงจากยา : ยาบางกลุ่ม เช่น ยารักษาโรคซึมเศร้า หรือยารักษาอาการทางจิต อาจมีผลข้างเคียงทำให้เกิดการนอนกัดฟันได้
ผลกระทบจากการนอนกัดฟัน
การนอนกัดฟันอย่างต่อเนื่องโดยไม่รักษา สามารถนำไปสู่ปัญหาเหล่านี้ได้:
- ฟันสึกกร่อน : เป็นผลกระทบที่พบบ่อยที่สุด ทำให้ฟันสั้นลง คมฟันหายไป และเกิดอาการเสียวฟันตามมา
- ฟันบิ่นหรือแตก : แรงบดเคี้ยวที่รุนแรงอาจทำให้ฟันเปราะบาง หรือรุนแรงจนเกิดฟันแตก
- ปวดข้อต่อขากรรไกร (TMD) : เกิดอาการปวดบริเวณหน้าหู อ้าปากลำบาก หรือมีเสียงดังที่ข้อต่อขากรรไกร
- กล้ามเนื้อใบหน้าขยายตัว : การที่กล้ามเนื้อบดเคี้ยวทำงานหนักเกินไป อาจทำให้กล้ามเนื้อบริเวณกราม (Masseter muscles) มีขนาดใหญ่ขึ้น ส่งผลให้ใบหน้าดูเหลี่ยมหรือกางออก
- ปวดศีรษะและปวดเมื่อย : ตื่นมาพร้อมอาการปวดตึงที่ขมับ หรือปวดเมื่อยบริเวณใบหน้าและต้นคอ
วิธีรับมือกับอาการนอนกัดฟัน
การรับมือกับการนอนกัดฟันจำเป็นต้องอาศัยการรักษาควบคู่ไปกับการปรับพฤติกรรม เพื่อแก้ไขทั้งที่ปลายเหตุและต้นเหตุ
การรักษาทางทันตกรรม
วิธีที่ได้ผลดีและตรงจุดที่สุดคือการปรึกษาทันตแพทย์เพื่อทำ “เฝือกสบฟัน” (Splint) หรือที่หลายคนเรียกว่า “ฟันยาง” (Night Guard) ซึ่งเป็นเครื่องมือที่ทำจากอะคริลิกใส ออกแบบมาเฉพาะบุคคล ให้สวมใส่ขณะนอนหลับ หน้าที่ของมันเป็นการป้องกันไม่ให้แรงบดเคี้ยวทำลายผิวฟันโดยตรง และช่วยให้กล้ามเนื้อและข้อต่อขากรรไกรอยู่ในตำแหน่งที่ผ่อนคลายขึ้น
การปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์
เนื่องจากความเครียดเป็นปัจจัยกระตุ้นหลัก การจัดการกับความเครียดจึงสำคัญมาก ลองหาวิธีผ่อนคลายก่อนนอน เช่น นั่งสมาธิ ออกกำลังกายเบา ๆ หรืออาบน้ำอุ่น พยายามหลีกเลี่ยงสารกระตุ้นอย่างคาเฟอีนและแอลกอฮอล์ โดยเฉพาะในช่วงเย็น
รักษานอนกัดฟันที่ Teeth Talk Dental Clinic มั่นใจ ปลอดภัย ดูแลโดยทันตแพทย์ชำนาญการ
เรารู้ดีว่าอาการนอนกัดฟันสร้างความกังวลให้ใครหลาย ๆ คน ที่ Teeth Talk Dental Clinic เราจึงมุ่งมั่นมอบประสบการณ์การรักษาที่ดีที่สุดให้คุณ
- ทีมทันตแพทย์มากประสบการณ์ : เรามีทีมทันตแพทย์ที่เชี่ยวชาญในการวินิจฉัยและวางแผนรักษานอนกัดฟันได้อย่างแม่นยำและมีประสิทธิภาพ เพื่อลดความเสียหายต่อฟันและข้อต่อขากรรไกร
- เทคโนโลยีที่ทันสมัย : เราใช้เครื่องมือที่ช่วยในการประเมินสภาพช่องปากและฟันอย่างละเอียด เพื่อการออกแบบเฝือกสบฟัน (Splint) ที่พอดีกับช่องปากของคุณที่สุด สวมใส่สบาย และปกป้องฟันของคุณได้อย่างเต็มที่
- วางแผนการรักษาแบบองค์รวม : เราไม่ได้มุ่งเน้นแค่การรักษาอาการนอนกัดฟัน แต่ยังมองไปถึงการวางแผนสุขภาพช่องปากในระยะยาว ให้คำแนะนำในการดูแลและป้องกันไม่ให้ปัญหากลับมาเกิดซ้ำ
หากคุณกำลังประสบปัญหาการนอนกัดฟัน และกำลังมองหาคลินิกทำฟันที่พร้อมให้การดูแลอย่างมืออาชีพ สามารถนัดหมายเพื่อเข้ามาปรึกษาและตรวจเช็กสภาพฟันกับทีมทันตแพทย์ของเราได้
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการนอนกัดฟัน
เราได้รวบรวมคำถามยอดฮิตที่หลายคนสงสัยเกี่ยวกับการนอนกัดฟันมาไว้ที่นี่แล้ว เพื่อไขทุกข้อข้องใจให้คุณ
1. ถ้าปล่อยให้นอนกัดฟันไปเรื่อยๆ จะเกิดอะไรขึ้น?
จะส่งผลเสียสะสมในระยะยาว ฟันจะสึกกร่อนลงเรื่อย ๆ จนถึงชั้นเนื้อฟัน ทำให้เสียวฟันอย่างรุนแรง อาจลึกจนทะลุโพรงประสาทฟัน นำไปสู่การติดเชื้อและปัญหาฟันผุที่ซับซ้อน ส่งผลต่อข้อต่อขากรรไกรอักเสบเรื้อรัง และอาจทำให้ใบหน้าเปลี่ยนรูปได้ ในกรณีที่รุนแรง อาจเกิดภาวะฟันแตกได้ ซึ่งอาจนำไปสู่การสูญเสียฟันซี่นั้นไปเลย หากไม่รู้จะทำยังไง ก็ควรรีบปรึกษาทันตแพทย์โดยด่วนเพื่อประเมินการรักษา
2. นอนกัดฟันในเด็กอันตรายไหม ควรทำอย่างไร?
การนอนกัดฟันในเด็กเล็ก (โดยเฉพาะช่วงฟันน้ำนม) ถือเป็นเรื่องที่พบได้ค่อนข้างปกติ และส่วนใหญ่อาการจะค่อย ๆ หายไปเองเมื่อเข้าสู่ช่วงวัยรุ่นหรือเมื่อฟันแท้ขึ้นครบ อย่างไรก็ตาม หากคุณพ่อคุณแม่สังเกตเห็นว่าลูกกัดฟันรุนแรงมาก หรือบ่นปวดฟัน ปวดกราม ควรพามาปรึกษาทันตแพทย์เด็ก เพื่อตรวจหาสาเหตุและป้องกันความเสียหายต่อฟันแท้ที่จะขึ้นมา
3. นอนท่าไหนไม่ให้นอนกัดฟัน?
ปัจจุบันยังไม่มีข้อมูลยืนยันแน่ชัดว่าท่านอนมีผลโดยตรงต่อการหยุดนอนกัดฟัน แต่มีข้อแนะนำว่าการนอนหงายอาจเป็นท่าที่ดีที่สุด เพราะช่วยให้กล้ามเนื้อบริเวณศีรษะและคอผ่อนคลายได้ดีกว่า อย่างไรก็ตาม หากคุณมีภาวะนอนกรนหรือหยุดหายใจขณะหลับร่วมด้วย การนอนตะแคงอาจช่วยให้หายใจได้สะดวกขึ้น
สรุป อย่าปล่อยให้การนอนกัดฟันทำลายรอยยิ้มของคุณ
การนอนกัดฟันเป็นภาวะที่ไม่ควรมองข้าม เพราะมันสามารถทำลายฟันของคุณอย่างช้า ๆ โดยที่คุณไม่รู้ตัว การตระหนักรู้ถึงสัญญาณเตือน สาเหตุ และผลกระทบ คือก้าวแรกที่สำคัญในการป้องกันความเสียหายรุนแรง อย่าทนปวด หรือปล่อยให้ฟันสึกกร่อนจนสายเกินแก้
หากคุณกำลังมองหาคลินิกทำฟันที่เชี่ยวชาญและพร้อมให้คำปรึกษาอย่างละเอียด สามารถนัดหมายเพื่อประเมินสภาพฟันและวางแผนการรักษากับทีมทันตแพทย์ของเราได้ที่เบอร์โทร 099-113-8103 หรือ Line : @teethtalk หรือ Facebook Page : “Teeth Talk Dental Clinic คลินิกทันตกรรม จัดฟัน ทำฟัน” ทีมงานของเราพร้อมดูแลและมอบรอยยิ้มที่มั่นใจให้กับคุณ
